ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΕΘΕΑ

Οι αφίσες από την έκθεση του ΚΕΘΕΑ στη Δημοτική Καπναποθήκη «διανύουν» μια ιστορία 30 ολόκληρων χρόνων, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκεται το τιτάνιο έργο της απεξάρτησης. Έργο που, σε συνθήκες μνημονίου και σταδιακής κατάρρευσης όλων των δομών υγείας (πολλώ δε μάλλον αυτών που άπτονται των «ευάλωτων ομάδων»), αποκτά διαστάσεις προσωπικής αυτοθυσίας. Ευκαιρίας δοθείσης λοιπόν, ας δώσουμε τα εύσημα σε όλους όσους πρωτοστατούν στις μάχες ενάντια στις εξαρτήσεις και ας σταθούμε αρωγοί –ο καθένας με τον τρόπο του– στην πολυσήμαντη προσπάθειά τους.

Είναι προφανές ότι το ενδιαφέρον μιας τέτοιας έκθεσης δε μπορεί να εστιάζεται μόνο στο εικαστικό του μέρος. Παρά τα καλλιτεχνικά διαμάντια που φιλοξενεί (με πολλά εξ αυτών να αποτελούν σημείο αναφοράς στο χώρο της ελληνικής γραφιστικής), οι «αναγνώσεις» της είναι πολύ πιο βαθιές και ουσιώδεις. Μία από αυτές (κατά τη γνώμη μου και η πλέον σημαντική), είναι και η συζήτηση γύρω από το μείζον θέμα της νομοθεσίας περί ναρκωτικών και τι –εν προκειμένω– κομίζει στην ελληνική κοινωνία ο νέος νόμος του υπουργείου Δικαιοσύνης.

Μικρή, αλλά απαραίτητη… επανάληψη. Ένεκα των κομματικών προκαταλήψεων (θα προσέθετα και των συμφερόντων που αυτές εκπροσωπούν), το σχέδιο νόμου του κυρίου Καστανίδη παραμένει μέχρι τώρα στον «κοινοβουλευτικό πάγο». Από το 2010 παρακαλώ! Οι θετικές του διατάξεις (κατά τη γνώμη των ειδικών, πάντα) μπλοκαρίστηκαν από τους μετέπειτα συμμάχους του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση Παπαδήμου (δηλαδή τη Νέα Δημοκρατία και τον ΛΑΟΣ) και, χάριν των «ισορροπιών», ματαιώθηκε και οποιαδήποτε συζήτηση επ’ αυτού. Εικάζω, προς μεγάλη χαρά του ΚΚΕ και του… Μητροπολίτη Πειραιώς!

Σήμερα, ο κύριος Ρουπακιώτης (ο εκ της Δημοκρατικής Αριστεράς προερχόμενος) επανέρχεται με ένα καινούριο σχέδιο νόμου, υποβοηθούμενος και από την «ανθρωπιστική πίεση» που ασκεί (;) ο πολιτικός του φορέας στην κυβέρνηση. Προς γενική κατάπληξη όμως, ο «προοδευτισμός» του υπουργού Δικαιοσύνης συνθλίβεται στις κομματικές μυλόπετρες (πρωτίστως δε, στις αξιώσεις του «ακροδεξιού τόξου» της κυβέρνησης Σαμαρά), με αποτέλεσμα να εισηγείται ένα «νομοσχέδιο υποχώρησης» που πόρρω απέχει από αυτό του κυρίου Καστανίδη. Από δε τις κοινωνικές και θεραπευτικές ανάγκες, παρασάγγας. 

Μπορεί, για παράδειγμα, να μειώνει τις ποινές για τους χρήστες (μετατρέποντας τη χρήση, την κατοχή και την προμήθεια από πλημμελήματα σε πταίσματα), δεν παύει όμως να τους θεωρεί και πάλι «εγκληματίες». Ταυτόχρονα, η χρήση ουσιών θεωρείται «νομικά κολάσιμη» με (βέβαιο) αποτέλεσμα την πλήρη εξάρτηση του χρήστη από το παράνομο εμπόριο. Επίσης, ουσίες όπως η κάνναβη εξακολουθούν να θεωρούνται «άκρως παράνομες», τη στιγμή που σύμπασα η επιστημονική κοινότητα μιλάει για «ευφορικό» προϊόν που δε δημιουργεί καμία σωματική εξάρτηση και σίγουρα προκαλεί πολύ πιο μικρές βλάβες απ’ ότι το αλκοόλ και η νικοτίνη.

Επίσης, ζητήματα όπως αυτό της εμπορίας και των ανθυγιεινών συνθηκών που παράγει η παράνομη χρήση, παραμένουν ανέγγιχτα. Μην πω ότι προσπερνιούνται και ως… ανύπαρκτα. Αν σε όλα αυτά προσθέσετε και την ανυπαρξία (έστω και ως νύξη) ενός συνολικού και εξειδικευμένου προγράμματος απεξάρτησης από κρατικούς φορείς, αντιλαμβάνεστε, πιστεύω, και τις πολιτικές προεκτάσεις του «συμβιβασμού».

Θα το επαναλάβω για άλλη μια φορά και με δεδομένο ότι η «υπόθεση ναρκωτικά» είναι ζήτημα κατ’ εξοχήν πολιτικό. Τάσσομαι ανεπιφύλακτα υπέρ της αποποινικοποίησης των ουσιών. Με όρους και με κανόνες που θα αποδυναμώνουν καθημερινά τη «μαγεία του παράνομου», που θα αποδαιμονοποιούν τη χρήση και θα παρέχουν κοινωνική και επιστημονική προστασία στους χρήστες–συνανθρώπους μας. Σε όποια χώρα εφαρμόστηκαν παρόμοιες πολιτικές, τα αποτελέσματα ήταν και παραμένουν εντυπωσιακά.

Ως εκ τούτου, προτάσεις μιας «αντιαπαγορευτικής πολιτικής» για τα ναρκωτικά, θα μπορούσαν να είναι: Η αποποινικοποίηση όλων των ουσιών. Η κατηγοριοποίηση των ουσιών βάσει της επικινδυνότητάς τους. Η απαγόρευση της διακίνησης και η προμήθεια μόνον από ειδικά καταστήματα ή από προσωπική καλλιέργεια, ώστε να αποκοπεί ο χρήστης από την παράνομη εμπορία. Προώθηση της απεξάρτησης. Η καλλιέργεια κάνναβης να ελέγχεται από το κράτος (όπως με τα Social Cannabis Club), να είναι συλλογική και μη κερδοσκοπική.

Σε αυτά, ας προστεθούν: Η δημιουργία ιατρείων που θα παρέχουν κάνναβη για ιατρικούς σκοπούς. Η χρήση κλωστικής κάνναβης για βιομηχανικούς σκοπούς, όπως γίνεται στην ΕΕ. Η δημιουργία κέντρων δωρεάν πρωτοβάθμιας περίθαλψης για τους χρήστες και, τέλος, μέριμνα για την πρόληψη αλλά και για τη θεραπεία.

Όχι τίποτε άλλο, αλλά για να μη λένε κάποιοι ότι… δεν έχουμε προτάσεις.