Υπερβολική; Τρομακτική; Πρόχειρη; Στημένη; Άκαιρη; Όπως και νάχει, όταν μία έρευνα «δίνει» 30% υπέρ της δικτατορίας της 21^ης Απριλίου, οφείλεις να μετρήσεις πολλές παραμέτρους μέχρι να καταλήξεις σε κάποιον από τους χαρακτηρισμούς που ακούστηκαν αμέσως μετά την δημοσίευση των δημοσκοπικών ευρημάτων της Metron Analysis στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία.

Είναι αλήθεια ότι η κεντρική ερώτηση της δημοσκόπησης υπήρξε υπέρ του δέοντος παραπλανητική και ουσιαστικά δια του τρόπου της κατηύθυνε τους ερωτηθέντες σε πολύ συγκεκριμένη απάντηση. Σας την μεταφέρω έτσι ακριβώς όπως διατυπώθηκε: Σε λίγες ημέρες θα έχουμε 21η Απριλίου. Ορισμένοι λένε ότι στη δικτατορία ήταν καλύτερα τα πράγματα από ό, τι σήμερα. Εσείς προσωπικά συμφωνείτε ή διαφωνείτε με αυτή την άποψη;

Ήδη, με τη «φράση οδηγό» καλύτερα τα πράγματα από ό,τι σήμερα, ο ερευνητής δημιουργεί εξ αρχής «κλίμα» θετικών εντυπώσεων για το κρινόμενο καθεστώς. Σκεφτείτε (ας πούμε) μία μικρή αντικατάσταση του «καλύτερα» με το «χειρότερα», και θα  καταλάβετε αμέσως πόσο μπορεί να επηρεαστεί ένα δημοσκοπικό αποτέλεσμα από την χρήση μιας και μόνο λέξης! Έπειτα, είναι και αυτό το θολό (μα και τόσο ύποπτο) που κρύβει η αοριστία του ορισμένοι, με δεδομένο ότι, ο ποιο ασφαλής τρόπος για να εκμαιεύσει κάποιος το «αποτέλεσμα του πόθου» του, είναι να καθηλώσει τη σκέψη στους μηχανισμούς των υποθέσεων και των… νεφών!

Στις «δεύτερες αναγνώσεις» της, η έρευνα της Metron Analysis αποκτά ακόμη πιο  γκρίζες αποχρώσεις, αφού οι συγκρίσεις ανάμεσα στο «χθες» (χούντα) και το «σήμερα» (δημοκρατία), γίνονται με όρους… τηλεκύβου. Απλοϊκά (έως λαϊκίστικα) ερωτήματα περί «ασφάλειας» και «διαβίωσης» θα διογκώσουν το ρεύμα προς την επάρατο, υπό την απόλυτη κυριαρχία του θυμικού και των μύθων. 

Βέβαια, είναι αλήθεια ότι οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν συνήθως το «μέσο όρο» της κοινωνίας. Τη πολιτική ωριμότητα του «κοινού νου».  Υπ’ αυτήν την έννοια, θα ήταν πολυτέλεια να έχουμε την απαίτηση απ’ όλους όσους συμμετείχαν στη συγκεκριμένη έρευνα να γνωρίζουν παραδείγματος χάριν ότι το 1966 το σύνολο του εσωτερικού και εξωτερικού δανεισμού της Ελλάδας ήταν 3,5 δισεκατομμύρια δραχμές και το 1972 έφτασε τα 15, 8 δισεκατομμύρια! Ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας το 1966 ήταν 32, 1 δισεκατομμύρια δραχμές (ήτοι 19,28 % του ΑΕΠ), ενώ το 1972 εκτοξεύεται στα 87,5 δισεκατομμύρια (26,77% του ΑΕΠ)! Ή ότι δανεισμός την περίοδο της δικτατορίας ξεπέρασε 3 φορές το σύνολο των δανείων από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους ως το 1967!

Οι ερευνητές όμως; Δεν όφειλαν να προστατέψουν το κύρος της δημοσκόπησής τους (αλλά και αυτήν καθ’ αυτήν την έννοια της επιστημονικής δεοντολογίας),  δημοσιοποιώντας (πέρα από το δείγμα των 1001) και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων; Δεν θα έπρεπε να γνωρίζει ο αναγνώστης από πού προέρχεται αυτό το «δείγμα»; Ποιο είναι το μορφωτικό του επίπεδο και το κοινωνικό του προφίλ; Ποια είναι η διαστρωμάτωση των ηλικιών του και η γεωγραφική του ταυτότητα; Όταν όλα αυτά αποκρύπτονται, λογικό είναι κάποιοι να εγείρουν θέμα σοβαρότητας, και πολλοί άλλοι, ακόμη και εντιμότητας .

Προς επίρρωση του τελευταίου, έρχονται τα στοιχεία (να τα πω… πονηρά;) που αφορούν τις γνώμες των ψηφοφόρων όλων των κομμάτων για την δικτατορία. Και λέω «πονηρά» γιατί το εύρημα κατά ένα περίεργο τρόπο «μοιάζει» να κινείται πάνω σε ένα συμπέρασμα που… προϋπάρχει. Και ποιο είναι αυτό; Αντιγράφω: Το 30%  διαχέεται σε όλο το πολιτικό φάσμα, αν και τα ποσοστά είναι σαφώς μικρότερα στο χώρο του Κέντρου και της Αριστεράς. 
Προσέξτε όμως τώρα την… λεπτομέρεια. Με βάση τα μικρότερα  «κομματικά ποσοστά» που καταγράφει η έρευνα,  «χώρος της κεντροαριστεράς» ορίζεται μόνο το ΠΑΣΟΚ (13%) και η ΔΗΜΑΡ (12%) , αφού το ΚΚΕ αγγίζει το 17% (το πιάσαμε επιτέλους σύντροφοι) και ο ΣΥΡΙΖΑ το… 24% (εννοείται υπέρ της δικτατορίας)!!!
Ε, ναι. Εδώ, όσο καλοπροαίρετος  και να είσαι, κάτι θα αρχίσει να σου μυρίζει. Μη πω και να σου… ζέχνει.

Υ.Γ.

Επειδή πολλοί αναρωτήθηκαν γιατί όλο αυτό από την Ελευθεροτυπία, να θυμίσω ότι η εφημερίδα της κυρίας Τεγοπούλου, ουδεμία σχέση έχει με το έντυπο που ξέραμε (και αναλόγως εκτιμούσαμε) μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Εξ άλλου, το «βαρύ της πυροβολικό» (Φυντανίδης, Τριάντης, Σταματόπουλος, Παπάς, Ρουμελιώτης, Στάθης…), είχε μεταναστεύσει προ πολλού από τα παλιά λημέρια. Το ότι το κενό τους έρχεται οσονούπω να καλυφθεί από τον εθνικιστή Ντάσκα, σε αναγκάζει να είσαι και ολίγον… μαζεμένος. Να, τόσο δα…