ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΠΡΟΚΑΤ

Είναι αλήθεια ότι ένα μικρό θεματάκι με τις αναβιώσεις το είχα πάντα. Και ειδικά με αυτές που συνδέονται με τη «διαφύλαξη των ηθών και των εθίμων». Με όλη αυτήν τη νεο–αστική τελετουργία των «παραδόσεων» που, κατά κανόνα, αντιγράφει φτηνά και κακόγουστα κάθε τι που ανάγεται στο παρελθόν, «διακοσμώντας» το με ισχυρές δόσεις νοσταλγίας και «χαμένης αθωότητας». Με λίγα λόγια, απεχθάνομαι οτιδήποτε «φολκλοροποιεί» τη σύγχρονη ζωή.

Συνήθως, όλη αυτήν τη συντηριτικούρα την παράγουν και την προωθούν οι διάφοροι «πολιτιστικοί» σύλλογοι και τα πάμπολλα προσφυγικά σωματεία, η ταυτότητά των οποίων προσδιορίζεται από τις «φυλετικές τους καταγωγές».

Θα ρωτήσει κάποιος: μα είναι κακό να γνωρίζει κανείς (ας πού- με) τους χορούς του τόπου του και της πατρίδας του; Διόλου! Και γνώση παρέχουν –ειδικά αν η διδασκαλία δεν περιλαμβάνει μόνο… βήματα– και καλλιέργεια και… άσκηση. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν όλο αυτό το γόνιμο και συμπαθητικό αρχίζει να… θεατρικοποιείται. Όταν από πηγαία διάθεση γίνεται δρώμενο και θέαμα. Τότε, δηλαδή, που η παράδοση γίνεται τουριστικό προϊόν. Που ένα «γεγονός ψυχής» μεταβάλλεται σε ατραξιόν. Σε «είδος». Σε «σκηνικό». Τότε ακριβώς είναι που χάνει κάθε έννοια αυθεντικότητας και το μόνο του μέλημα είναι να… καλλιτεχνίζει!

Σχετικό με τα παραπάνω είναι και αυτό το απίθανο πρότζεκτ –με λεφτά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρακαλώ– που πάει να στηθεί στις γειτονιές της πόλης από σήμερα μέχρι και την Κυριακή με «κωδικό γνωριμίας» το «Φτου και… Παίζει». Με απλά λόγια –όσα απλά και «αθώα» μπορεί να είναι αυτά τα… Europe is our Playground– πρόκειται για μία προσπάθεια αναβίωσης παλαιών παιχνιδιών και αθλημάτων που κάποιοι «ειδικοί» θα αποπειραθούν να «διδάξουν» στα πιτσιρίκια των συνοικιών.

Αλλά, για μια στιγμή. Ειδικός δεν είμαι, όμως τις αλάνες και τα σοκάκια τα έχω «φάει με το κουτάλι». Όπως και οι περισσότεροι εξ υμών. Και ερωτώ: θυμάστε ποτέ εσείς να ήρθε κανένα «πρόγραμμα» να μας «μυήσει» στο κρυφτό, τα κικιρίκια, τον μπίκο και την τσανταλίνα–μανταλίνα; Νιώσαμε ποτέ την ανάγκη να παίζουμε με… καθοδηγητές; Μόνοι μας δεν ανακαλύπταμε; Μόνοι μας δεν αφομοιώναμε; Μόνοι μας δεν εκφραζόμασταν; Εμείς δεν ήμασταν που φτιάχναμε τα πατίνια με τα ρουλεμάν; Εμείς οι ίδιοι δεν ήμασταν που τρώγαμε τα μούτρα μας και τα γόνατα μέχρι να μάθουμε ισορροπία; Εμείς μόνοι μας δε στήναμε δοκάρια για το ντέρμπι Προφήτη Ηλία– Ποταμουδίων; Μόνοι μας δε σχεδιάζαμε στα χαρτόνια τις φιγούρες του Καραγκιόζη και δίναμε τα βράδια ολόκληρες παραστάσεις πίσω από τα σεντόνια;

Δεν είναι καθόλου νοσταλγική η αναφορά και τίποτε δεν ωραιοποιώ. Το παιχνίδι ήταν πάντα ένα σπουδαίο βίωμα και όλες οι γενιές  «υπογράφουν» με τη δικιά τους εφευρετικότητα, με τα δικά τους εκφραστικά μέσα, με τα δικά τους υλικά, τα «παιχνίδια των εποχών» τους. Μόνον έτσι φτιάχνονται οι «μύθοι» και τα «μυστήρια». Με τα γνήσια και τα αυθόρμητα. Και με την οργιαστική βλάστηση της φαντασίας.

Γι’ αυτό και αναρωτιέμαι: γιατί τώρα ετούτη η ξαφνική σπουδή; Δεν τα φτάνει τα παιδιά η «διδασκαλία» της τηλεόρασης; Χρειάζονται να υποστούν τα ίδια και στην πιο «μαγική» τους ώρα; Την πιο ιερή; Την πιο ελεύθερη; Τι τον θέλουν (π.χ.) τον Σύλλογο Γυναικών Ζωγράφων και τον Μαραβέγια; Τι τα θέλουν τα Street Fun Play και τα Team Impossible; Τι θα τους προσφέρει τώρα το φύτεμα στον Λαχανόκηπο και τα μαθήματα graffiti; Γειτονιές ανοιχτές δώστε τα και αλάνες κι αφήστε τα εκεί, να παίξουν, να ονειρευτούν, να δημιουργήσουν. Ξέγνοιαστα και ανεξάρτητα. Χωρίς σόου και χωρίς DJs. Ξεμπουκώστε τα επιτέλους.