ΠΕΡΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ, ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

Εντάξει, μπορεί να μη μου «πέφτει λόγος» στα όσα (με… καβαλιώτικο πάθος) απευθύνει ο Κώστας Παπακοσμάς στον κάτοικο Βρυξελών Πασχάλη Πασχαλίδη, άλλα η επιστολή-πρόσκληση του πρώην Αντιπεριφερειάρχη, μοιάζει να αφορά περισσότερους των… εμπλεκομένων, καθώς ανοίγει καινούρια «μέτωπα αντιπαραθέσεων». Υπ’ αυτήν την έννοια, μοιραία και η «εμπλοκή» μου σε αυτά.

Για ευνόητους λόγους, παρακάμπτω το πρώτο μέρος της επιστολής του κυρίου Παπακοσμά, καθώς αδυνατώ να συγχρονιστώ με σιελογόνους επαίνους και δημόσιες κολακείες. Ειδικά όταν οι τελευταίες συνάδουν και με το «αυτονόητον». Ως εκ τούτου, προστρέχω στα τρέχοντα και τα ουσιώδη, το περιεχόμενο των οποίων εγείρει πλείστες όσες ιστορικοπολιτικές ενστάσεις. Με τη σειρά λοιπόν και με τα λόγια του ίδιου του κυρίου Παπακοσμά. Γράφει: ο επιστολογράφος σας (εννοεί τον Πασχάλη Πασχαλίδη), κάνει ιδιαίτερη αναφορά σε ταφικό μνημείο που υπήρχε μέχρι και προ δεκαετιών στην πλατεία Ελευθερίας, αγνοεί όμως τις συνθήκες και τις ανάγκες της εποχής (δεκαετία του 1960) που υπαγόρευσαν την απομάκρυνση του από εκεί. Θα περίμενα όμως και δύο λόγια για τους χιλιάδες βεβηλωμένους και κατεστραμμένους τάφους των ΠΡΟΓΟΝΩΝ μας στις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής…

Δεν ξέρω πώς και γιατί, αλλά το σύμπτωμα είναι σύνηθες: μόλις τα επιχειρήματα αδυνατίζουν σε πειθώ και τεκμηρίωση, αρχίζει η τακτική των συγκρίσεων. Ανόμοιων μεν, ικανών όμως να δημιουργήσουν εντυπώσεις και να οδηγήσουν τη συζήτηση έξω από το αρχικό της πλαίσιο. Κάπως έτσι και ο κύριος Παπακοσμάς «θολώνει» την αναφορά για το ταφικό Μνημείο της Πλατείας Ελευθερίας (πρώην Φουάτ), μεταφέροντας το ιστορικό ενδιαφέρον στις… αλησμόνητες πατρίδες και στις εκεί (τραγικές) αντιστοιχίες. «Μικραίνοντας» με αυτόν τον τρόπο το αισθητικό και πολιτισμικό έγκλημα της Δικτατορίας και των εδώ συνεργατών της και παρέχοντας κάλυψη και «νομιμοποίηση» στα αντίποινα του καθ’ ημάς εθνικισμού. Αξιοσημείωτο είναι επίσης και το γεγονός ότι ο κύριος Παπακοσμάς αποφεύγει οποιαδήποτε νύξη στην περίοδο της χούντας, μιλώντας γενικά και αόριστα για… συνθήκες και ανάγκες της εποχής! Έτσι, στο χαλαρό και το άνετο! Και σφυρίζοντας… κλέφτικα!

Στην επόμενη παράγραφο, ο (και… ερασιτέχνης ιστορικός) κύριος Παπακοσμάς προσπαθεί να μας πείσει ότι δε χρειάζεται ξεχωριστό Μνημείο για τους 1.484 Εβραίους Καβαλιώτες, αφού οι πρόγονοι μας τόσο το 1946 όσο και το 1952 ανέγειραν μνημεία για την θυσία ΟΛΩΝ των συμπολιτών μας στην διάρκεια της κατοχής. Το μεν πρώτο, στην περιοχή Περιγιαλίου (όπου και η τότε Ισραηλιτική κοινότητα συμμετείχε και κατέθεσε στεφάνι) το δε δεύτερο μέσα στα δημοτικά κοιμητήρια , στον ταφικό ιερό χώρο των Εβραίων συμπολιτών μας…

Λησμονεί κάτι όμως: αυτό το όλων των συμπολιτών μας, παραμένει επιλεκτικά «εθνικό» και αρκετά «ελαστικό» ως προς την ιστορική του ακρίβεια (μην πω και «εντιμότητα»). Εξ άλλου, αν δεν υπήρχαν οι εγνωσμένης αξίας ιστορικοί της πόλης –προεξάρχοντος του κυρίου Λυκουρίνου– η εξόντωση των Εβραίων Καβαλιωτών θα «αναπαύονταν» στη μετεμφυλιακή λήθη. Άντε, το πολύ-πολύ, και σε κανένα νεκροταφείο… Και μέχρις εκεί.

Επίλογος; Τα όσα περί Μνημείων υποστηρίζει ο κύριος Παπακοσμάς. Λέει:  Έχει τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπουν οι Νόμοι της Ελληνικής Δημοκρατίας για την τοποθέτηση ενός μνημείου σε δημόσιο χώρο; Ο κ. Πασχαλίδης είναι Νομικός, θα έχει ενδιαφέρον να μάθουμε πώς στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τοποθετούνται τα μνημεία που πληρώνουν οι ιδιώτες;

Όντως θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μάθουμε πώς χειρίζονται οι άλλες (τις λες και προηγμένες) χώρες το ζήτημα του δημόσιου χώρου και με ποιες διαδικασίες εντάσσουν μέσα σε αυτόν τα δικά τους Μνημεία. Κρατικά ή «ιδιωτικά». Μέχρι τότε όμως, γιατί δε μας λέει ο κύριος Παπακοσμάς πώς (διαχρονικά) χειρίζονται οι κυβερνήσεις και η Τοπική Αυτοδιοίκηση (στους κόλπους της οποίας «ανδρώθηκε» πολιτικά) το θέμα αυτό; Και γιατί μέχρι τώρα δεν εξέφρασε παρόμοια με την τωρινή του αντίδραση; Για παράδειγμα: πώς «στήθηκε» εκείνη η κακόγουστη προτομή του Κολοκοτρώνη στο παρκάκι της Στρατιωτικής Λέσχης; Ποιοι και πώς επέλεξαν εκείνη την «καλλιτεχνία» του Πόντιου Άκριτα; Πού «ταξίδευαν» τότε οι ευαισθησίες του κυρίου Παπακοσμά; Και πού καταχωνιάστηκε ο ζήλος του για τη νομιμότητα των πραγμάτων;