Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

ΤΑ "ΑΠΟΚΡΥΦΑ" ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ (α)

Στον απόηχο των εγκαινίων του Μουσείου Μπελογιάννη, οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής –και, στη συνέχεια, οι ιστοσελίδες των ομοϊδεατών της– έδωσαν το δικό τους σόου προκειμένου να σπιλώσουν τη μνήμη του, χρησιμοποιώντας για «αντιπερισπασμό» ακόμη και το σπίτι του Παύλου Μέλα! Το οποίο –σε αντίθεση με εκείνο του «αρχισφαγέα κομμουνιστή»– καταρρέει και χάνεται! Και επειδή δεν μιλάμε για το σπίτι «όποιου όποιου», ήταν πολύ φυσικό η επίκληση του ονόματος του ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα να επαναφορτίσει ανάλογα και τα πατριωτικά συναισθήματα των επιρρεπών και ρεπόντων προς τα… ένδοξα και προγονολατρικά.

Παραβλέποντας το επίπεδο των «φορτίσεων» και τα όσα βαρύγδουπα και βερμπαλιστικά προσκόμισαν αυτές στον δημόσιο διάλογο, καθώς και το ότι η αδιαφορία για το υπό κατάρρευση σπίτι-εξοχικό του Παύλου Μελά στην Κηφισιά (που, ειρήσθω εν παρόδω, ζήτημα είναι αν έμεινε σε αυτό πάνω από μισό χρόνο), με τίποτε δεν μπορεί να ακυρώσει τις (διαχρονικά μεγάλες) τιμές της πολιτείας προς το πρόσωπο και την ιστορία του ανδρός, άρχισα, να «ψαχουλεύω» μία εν πολλοίς άγνωστη για εμένα χρονική περίοδο. Καθ’ όλα ενδιαφέρουσα μα και «γοητευτική» μέσα στην τραγικότητά της.

Συνήθως, εγχειρήματα αυτού του είδους έρχονται να ανατρέψουν βεβαιότητες χρόνων, να μοχλεύσουν θέσφατα και «μοναδικότητες» και να επαναπροσδιορίσουν ένα πολύ μεγάλο των «εθνικών μας αφηγήσεων». Όπως καλή ώρα αυτών που περικλείουν τη διαδρομή του Παύλου Μελά στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία.

Συμπέρασμα πρώτο. Για άλλη μία φορά, η μυθοπλαστική διάσταση της ιστορίας (κυρίως όπως αυτή αποτυπώνεται στα σχολικά εγχειρίδια), η εμμονή στη «δραματοποίηση» των στιγμών και των ηρώων της, η τάση να παραμεριστούν ροπές και αδυναμίες, ικανές να αποκαθηλώσουν το «φυλετικό μεγαλείο» κάνουν και εδώ την εμφάνισή τους. Σε μία προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα καινούριο «ηρωικό πρότυπο», οι ατομικές ικανότητες του Παύλου Μελά διογκώθηκαν υπέρμετρα, υπονομεύοντας πολλές φορές και τις ίδιες του τις προθέσεις. Κατά τεκμήριο… αγνές.

Συμπέρασμα δεύτερο. Σε κάθε περίπτωση, ο Παύλος Μελάς ήταν καθ’ όλα… γήινος. Τόσο που και αυτή ακόμη η «πορεία του προς τον θάνατο» να συμβαδίζει ελάχιστα με τα όσα είχαν προηγηθεί στον (σύντομο) βίο του. Ο οποίος, ρεαλιστικά και «ψυχρά» αν ειδωθεί, δεν παρείχε κανένα «εχέγγυο ηρωισμού». Το αντίθετο.

Συμπέρασμα τρίτο. Είναι από τις σπάνιες φορές που η Ιστορία δεν έχει «σαφή εικόνα» του θανάτου ενός ήρωα της. Με τις εκδοχές του τέλους να ποικίλουν (και να διίστανται), περιπλέκουν ακόμη πιο πολύ τις προηγηθείσες ελλείψεις και ασάφειες. Συνέπεια τούτων, η «συμμετοχή» του Παύλου Μελά στη συλλογική μας μνήμη να αντανακλά περισσότερο τη συλλογική μας ανάγκη για «κατασκευή θρύλων και ηρώων», τις περισσότερες φορές, «εις πείσμα» (και εις βάρος) της ίδιας της πραγματικότητας.

Παραπομπές: εδώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου