ΣΑΝ ΠΕΤΡΙΝΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ...

Ένα χρόνο σχεδόν μετά την επίσημη προβολή της και η μεγάλου μήκους ταινία του Ελβετού σκηνοθέτη Ολιβιέ Ζισουά για τη Μακρόνησο διατίθεται πλέον ελεύθερα στο διαδίκτυο για δημόσιες, μη εμπορικές προβολές. Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ τεκμηρίωσης Σαν Πέτρινα Λιοντάρια Στη Μπασιά Της Νύχτας γίνεται πλέον κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης και μας «προσκαλεί» σε μία καινούρια αναψηλάφηση της μετεμφυλιακής ιστορίας μας. Σε ένα ύστερο ταξίδι μέσα στους Πέτρινους Χρόνους.

Με αφετηρία την ποίηση των εξόριστων –κατά κύριο λόγο του Γιάννη Ρίτσου και του Τάσου Λειβαδίτη– ο Ολιβιέ Ζισουά «ζωντανεύει» τα ερείπια της Μακρονήσου με ήχους και αφηγήσεις που μοιάζουν να βγαίνουν μέσα από το Καρδιοχτύπι της Πέτρας. Επαναπροσδιορίζει τον μεγάλο «ελληνικό πόνο», σκαλίζοντας κάτω από το σκουριασμένο συρματόπλεγμα τα ουρλιαχτά των βασανισμένων. Αφήνει «ξεσκέπαστο τον άνεμο» να δέρνει το μαυρισμένο σκυρόδεμα την ώρα που από τα μεγάφωνα των στρατοπέδων ακούγεται η στριγκλιά–αφήγηση του «εθνικού δεκαλόγου». Βουτάει το φακό στην αφρισμένη θάλασσα και είναι σα να βλέπεις  απέναντι στο Λαύριο να φορτώνονται οι καινούριες καραβιές με τους εξόριστους. Σα να ξεφυτρώνουν από παντού εκείνοι οι γερόντοι από τον Μωριά και τη Ρούμελη, αφήνοντας τη μυρωδιά του χωραφιού τους να σκορπάει στα τρύπια βράχια.

Ταινία ενάντια στην λήθη είναι τα Πέτρινα Λιοντάρια του Ζισουά. Ένα αργόσυρτο ποίημα αντίστασης τυλιγμένο με εικόνες που σκορπάνε τη δίψα δώδεκα ωρών από πέτρα. Που οι λέξεις του δεν έχουν παρά μόνον την κούραση δώδεκα ωρών από ήλιο. Σιγανές ανάσες που αγκαλιάζουν την πορεία των καψονιών. Μια σιωπή σαν ελεγεία για κείνους που τρελάθηκαν. Για κείνους που μαρμάρωσαν ανάμεσα στο θυμό και τ’ άδικο…

Το σχεδόν υπνωτικό πέρασμα της κάμερας πάνω από τα χαλάσματα των στρατοπέδων δυναμώνει την «αίσθηση συμμετοχής» στον μαρτυρικό τόπο. Ο θεατής «βγαίνει» από την οπτική απάθεια και δρασκελά στα χαλάσματα των στρατοπέδων. Είναι σα να ακολουθεί τα βήματα εκείνων που δε λύγισαν. Των άλλων που έκλαψαν. Σα να πιάνει το σφυγμό μιας τσουκνίδας που ρίζωσε κάτω από το μαρμαρωμένο δάκρυ. Να ακουμπάει την παλάμη του πάνω σε ένα δεκανίκι καθώς έγειρε δίπλα στο θάνατο. Να μυρίζει το πετρέλαιο από μία λάμπα, το αίμα από μία πληγή… Και κάπου εκεί, ίσως να δει κι εκείνον τον άνθρωπο που καίγεται. Τον άνθρωπο που φωτίζει τη νύχτα…

Την ταινία του Ολιβιέ Ζισουά μπορείτε να τη δείτε στον ιστότοπο www.makronissos.net. Και ευχής έργο θα ήταν να πληθύνουν οι δημόσιες προβολές της. Το χρωστάμε στη μνήμη εκείνων που διάβηκαν την πέτρα…